Udruženje je u 2021. godini realizovalo projekte u okviru 4 javna poziva od čega dva od strane Ministarstva ljudskih i manjinskih prava, jedan od strane Ministarstva ekologije, prostornog planiranja i urbanizma, i jedan od strane Ministarstva prosvjete, nauke, kulture i sporta.

Projekat: “REinkluzivno!”

Projekat je finansijski podržan od strane Ministarstva za ljudska i manjinska prava.

U okviru ovog projekta, sprovedene su edukacije fokusirane na institucionalno i vaninstitucionalno obrazovanje za podizanje svijesti o inkluziji RE (Roma i Egipćana) populacije u crnogorskom obrazovnom sistemu. Kroz niz aktivnosti, angažovane su stručne osobe iz relevantnih oblasti kako bi se pružila podrška i edukacija RE populaciji. Projekat je realizovan u periodu od februara do jula.

Institucionalno obrazovanje:

U okviru institucionalnog obrazovanja, fokusiranje je bilo na osvješćivanje važnosti obrazovanja i inkluzije RE populacije. Održane su edukacije na različitim nivoima obrazovnog sistema, od predškolskog do tercijernog nivoa. Cilj je bio identifikovanje prepreka sa kojima se suočava ova populacija i pronalaženje načina za bolje uključivanje. Takođe, kroz debate i diskusije, učesnici su istakli značaj angažovanja roditelja i podrške volontera u procesu obrazovanja RE djece.

Vaninstitucionalno obrazovanje:

Vaninstitucionalno obrazovanje je istražilo teme kao što su porodično nasilje i dječiji ugovoreni brakovi unutar RE populacije. Kroz edukacije, učesnici su razumjeli uticaj ovih problema na obrazovanje i integraciju RE djece. Posebna pažnja posvećena je razbijanju stereotipa i osvješćivanju stvarne štete koju takve prakse nanose.

Zaključci i preporuke:

Iz edukacija su proizašli ključni zaključci i preporuke za unapređenje inkluzije RE populacije u obrazovni sistem. To uključuje intenzivniju saradnju sa NVO-ima specijalizovanim za ovu populaciju, korišćenje volontera i mladih lidera iz RE zajednice, te uvođenje novih servisa koji će se baviti specifičnim problemima kao što su dječiji ugovoreni brakovi.

Distribucija brošura:

Projekat je takođe rezultirao izradom i distribucijom dvije ključne brošure: “RE populacija u crnogorskom društvu” i “Sastipe ano Crna Gora”. Ove brošure pružaju informacije o društvenom položaju i zdravstvenom osiguranju RE populacije, doprinoseći širenju svijesti o njihovim pravima i važnosti društvene inkluzije.

Eduaktivni film i vidljivost:

Kroz snimanje eduaktivnog filma, postignuta je vidljivost projekta i njegove ciljeve, omogućavajući većem broju ljudi da saznaju o izazovima i potrebama RE populacije.

U zaključku, ovaj projekat je imao značajan doprinos u podizanju svijesti o inkluziji RE populacije u crnogorski obrazovni sistem. Učesnici su stekli važna znanja i vještine, a preporuke su postavljene kao temelj za buduće akcije ka stvaranju jednakih prilika za sve u obrazovanju.

 

Projekat: “Crna Gora – Bogatstvo različitosti”

Projekat je finansijski podržan od strane Ministarstva za ljudska i manjinska prava.

Koordinacioni tim projekta je u sklopu realizacie projektne aktivnosti, sproveo istraživanje u januaru 2022. godine. Cilj istraživanja bio je analizirati društveni ambijent u Crnoj Gori sa fokusom na promociju multinacionalnog sklada. Anketiranje je obavljeno na uzorku od 300 ispitanika starosti do 30 godina sa teritorije cijele Crne Gore. Metoda nasumičnog odabira uzoraka je primijenjena uz indikatore starosne dobi i mjesta prebivališta.

Anketiranje je izvršeno telefonskim i terenskim putem, koristeći servis “SurveyMonkey” za skladištenje i statističku obradu prikupljenih podataka. Nakon prikupljanja podataka, vršena je analiza kako bi se dobili relevantni rezultati koji će poslužiti za dalje korake projekta.

• Anketirano je 300 građanki i građana Crne Gore.
• Izvršena je analiza prikupljenih podataka i rezultati su objavljeni na zvaničnom sajtu organizacije.

U periodu od februara do maja, koordinacioni tim projekta je realizovao set radnih posjeta nevladinim udruženjima koja imaju iskustvo u borbi za prava manjinskih naroda. Posjete su imale za cilj razmjenu iskustava, definisanje kritičnih tačaka i uspostavljanje saradnje za očuvanje građanskog bića.

• Uspostavljena je saradnja sa nevladinim organizacijama “Sistem”, “Asistent”, “CEMI”, “Romski savjet”.
• Partneri su upoznati sa istraživanjem i projektom te su informisani o opštem društvenom ambijentu za razvoj multinacionalnog i multietničkog sklada.

U periodu od januara do marta, izrađena je brošura pod nazivom “Crna Gora – Bogatstvo različitosti”. Brošura je nastala nakon definisanja sadržaja od strane stručnih saradnika.

Brošura ima za cilj širenje svijesti o značaju građanskog bića i multinacionalnog sklada u državi.

• Izrađena je brošura “Crna Gora – Bogatstvo različitosti”.
• Štampano je 693 primjerka brošure.
• Distribuirano je 660 primjeraka brošure.

Nakon uspješne izrade brošure, pristupilo se snimanju edukativnog filma “Crna Gora – Bogatstvo različitosti”. Cilj filma je ukazivanje na pozitivne pomake i izazove u očuvanju građanskog bića Crne Gore kroz multinacionalni, multietnički, multikulturalni i multireligijski sklad.

• Uspješno snimljen edukativni film.
• Film je premijerno prikazan i dostigao je 21.646 pregleda.

U aprilu je organizovan okrugli sto sa ciljem dijaloga i razmjene iskustava sa predstavnicima ciljnih grupa. Tematski fokus je bio na položaju manjinskih naroda i nacionalnih zajednica u Crnoj Gori. Agendom su obuhvaćene teme kao što su diskriminacija, jezik i kultura manjinskih naroda.

• Okrugli sto je okupio 15 predstavnika civilnog sektora, uzimajući u obzir nacionalnu i religijsku pripadnost ciljnih grupa.
• Realizovan je uspješan dijalog sa predstavnicima ciljnih grupa o položaju manjinskih naroda i nacionalnih zajednica.

U periodu od marta do jula, koordinacioni tim je realizovao set radnih posjeta nevladinim udruženjima koja se bave zaštitom prava manjinskih naroda. Cilj posjeta bio je bolje razumijevanje terenskih uslova i izazova s kojima se organizacije suočavaju.

 

Projekat ,, Edukacija o POPs hemikalijama i upravljanje na održiv, efikasan i ekološki prihvatljiv način”

 Projekat je finansijski podržan od strane Ministarstva ekologije, prostornog planiranja i urbanizma.

Tokom decembra 2021. godine, sastanak koordinacionog tima je rezultirao raspodjelom zadataka i definisanjem plana rada za praćenje realizacije projektnih aktivnosti. Koordinacioni tim je formiran, zaduženja su dodijeljena, i način praćenja aktivnosti je utvrđen. Nakon toga, usvojen je nalog za izradu terminskog plana.

Na drugom sastanku koordinacionog tima u januaru 2022. godine, usvojen je terminski plan i izvršen je odabir stručnih saradnika za projektne aktivnosti. Model rada sa stručnim saradnicima je definisan, a pristupilo se potpisivanju ugovora. Takođe, pripremljeni su koraci za edukaciju srednjoškolaca o dugotrajnim organskim zagađivačima.

U februaru 2022. godine, selektovana je ciljna grupa od 50 srednjoškolaca za edukaciju, agenda edukacije je usvojena, a pripreme za prezentaciju su završene. Takođe, instrukcije su date za edukaciju zaposlenih u reciklažnim centrima. Sprovođenje edukacije za srednjoškolce o POPs materijama je uspješno obavljeno, što je rezultiralo edukacijom 50 srednjoškolaca na temu dugotrajnih organskih zagađivača.

U martu 2022. godine, sprovedena je i edukacija zaposlenih u reciklažnim centrima o istoj temi, pri čemu je edukovano 15 reciklera. Takođe, definisan je sadržaj brošure o POPs materijama, koja je nakon odobravanja sadržaja odštampana i distribuirana volonterima i partnerima za dalju distribuciju.

U zaključku, tokom perioda od decembra 2021. do marta 2022. godine, koordinacioni tim uspješno je organizovao sastanke, formirao planove, usvojio agende edukacija, sproveo edukativne treninge za srednjoškolce i zaposlene u reciklažnim centrima, te pripremio i distribuirao edukativne materijale kako bi podigao svijest o dugotrajnim organskim zagađivačima i njihovom uticaju na životnu sredinu. Sve ove aktivnosti doprinose ciljevima zaštite životne sredine i promociji održivog upravljanja resursima.

 

Projekat: “Sport – jer brinem o sebi”

Projekat je finansijski podržan od strane Ministarstva prosvjete, nauke, kulture i sporta.

U periodu od aprila do avgusta, sprovedeno je istraživanje sa ciljem istraživanja važnosti pravilne sportske ishrane i upotrebe suplementacije kod sportista. Uzorkovanje je obuhvatilo 221 sportistu/sportiskinju sa teritorije Podgorice, Mojkovca, Kolašina, Rožaja i Pljevalja. Uzorci su prikupljeni putem telefonskih intervjua i direktnih komunikacija sa sportistima.

Anketiranje je obuhvatilo sportiste i sportiskinje starosti od 16 do 36 godina, aktivne takmičare u individualnim i kolektivnim sportovima. Pitanja ankete su se odnosila na važnost ishrane, brigu o pravilnoj ishrani, informisanje o ishrani i suplementaciji, uticaj ishrane na rezultate, upotrebu suplemenata, probleme kod suplementacije te informisanje o pravilnoj suplementaciji.

Ostvareni rezultati i indikatori:

• 52% ispitanika smatra da je pravilna ishrana ključni faktor za postizanje uspjeha u sportu.
• 49,6% ispitanika vodi računa o pravilnoj ishrani bez obzira na fazu treninga i takmičenja.
• 28% se informiše direktno od stručnjaka za pravilnu ishranu i suplementaciju.
• 44,4% ispitanika koristi suplemente svakodnevno.
• 46% smatra da je suplementacija neizostavni dio ishrane sportista.

 

Analiza osnova ishrane i suplementacije za sportiste obuhvatila je istraživanje različitih vrsta hranjivih materijala kao što su ugljeni hidrati, masti, bjelančevine, vitamini, minerali i voda. Takođe, analizirane su osnovne kategorije suplemenata kao što su proteini, preworkout, kreatin, monohidrat, gaineri, aminokiseline i sagorjevači masti.

• Analiza osnova ishrane i suplementacije za sportiste je obrađena.

Uključivala je mjerenje i određivanje tjelesne kompozicije kod 170 aktivnih i rekreativnih sportista.

Antropometrijska mjerenja su sprovedena uz stručni nadzor Marka Vukotića, sertifikovanog personalnog trenera.

• Uspješno sprovedena antropometrijska mjerenja kod 170 sportista iz različitih gradova.

Analiza podataka sprovedena je na bazi istraživanja dostupnih akademskih i vanakademskih izvora. Rezultati su strukturirani i pripremljeni u formi vodiča za ishranu i suplementaciju sportista.

• Pripremljen dokument u formi vodiča za ishranu i suplementaciju sportista.

Priprema sprovedenog istraživanja za publikaciju i distribuciju među sportistima i rekreativcima. Distribucija je obuhvatila štampanje 500 primjeraka vodiča i kampanju informisanja.

• Dizajnerska priprema istraživanja je završena.
• Sprovedena kampanja je informisala preko 2.500 sportista i rekreativaca o pravilnim načinima ishrane.

Napomena: Detaljni rezultati, analize i komentari podataka sprovedenog istraživanja su strukturirani u dokumentima i vodičima i objavljeni i distribuirani među relevantnim ciljnim grupama.